Please use this identifier to cite or link to this item: https://olympias.lib.uoi.gr/jspui/handle/123456789/39200
Full metadata record
DC FieldValueLanguage
dc.contributor.authorΜέρμηγκα, Παναγιώταel
dc.date.accessioned2025-07-14T10:40:32Z-
dc.date.available2025-07-14T10:40:32Z-
dc.identifier.urihttps://olympias.lib.uoi.gr/jspui/handle/123456789/39200-
dc.rightsCC0 1.0 Universal*
dc.rights.urihttp://creativecommons.org/publicdomain/zero/1.0/*
dc.subjectΈμφυλες ανισότητεςel
dc.subjectΠολιτικές ανισότητεςel
dc.subjectΦεμινιστικά κινήματαel
dc.subjectMatilda effecten
dc.subjectSocial inequalitiesen
dc.subjectCultural inequalitiesen
dc.titleΚοινωνικές, Πολιτικές και Έμφυλες Ανισότητες στον 19ο και 20ό Αιώνα: Ο Ρόλος του Εκπαιδευτικού Συστήματος και η Επιρροή του στον Δυτικό Πολιτισμόel
dc.titleSocial, Political and Gender Inequalities in the 19th and 20th Centuries: The Role of the Educational System and its Influence in the Westen
dc.typemasterThesisen
heal.typemasterThesisel
heal.type.enMaster thesisen
heal.type.elΜεταπτυχιακή εργασίαel
heal.classificationΕκπαίδευσηel
heal.dateAvailable2025-07-14T10:41:32Z-
heal.languageelel
heal.accessfreeel
heal.recordProviderΠανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Σχολή Επιστημών Αγωγής. Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγώνel
heal.publicationDate2025-
heal.abstractΗ παρούσα διπλωματική εργασία εξετάζει τις κοινωνικές, πολιτικές και έμφυλες ανισότητες κατά τον 19ο και 20ό αιώνα, δίνοντας έμφαση στον ρόλο του εκπαιδευτικού συστήματος ως μηχανισμού τόσο αναπαραγωγής όσο και μετασχηματισμού αυτών των ανισοτήτων. Μέσα από ιστορική ανάλυση, θεωρητική θεμελίωση (με αναφορές στις θεωρίες των Bourdieu και Derrida), καθώς και παρουσίαση επιλεγμένων μελετών περίπτωσης, αναδεικνύεται ο τρόπος με τον οποίο η εκπαίδευση διαμορφώθηκε και χρησιμοποιήθηκε από κράτη και θεσμούς είτε ως εργαλείο διαιώνισης ιεραρχιών, είτε ως μέσο για την προώθηση της κοινωνικής προόδου και ισότητας. Η έρευνα αναδεικνύει τις βαθιά ριζωμένες δομές ανισότητας, που βασίζονται σε ταξικά, έμφυλα και φυλετικά κριτήρια, και εξετάζει πώς η εκπαίδευση, ιδίως στις δυτικές κοινωνίες, μετεξελίχθηκε από μέσο κοινωνικού ελέγχου σε εργαλείο κοινωνικής κινητικότητας. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην έμφυλη ανισότητα στην πρόσβαση στις θετικές επιστήμες (STEM), στον φανατισμό και τον αυταρχισμό που χαρακτήρισαν την εκπαιδευτική πολιτική σε ορισμένες ιστορικές περιόδους, και στη χρήση της εκπαίδευσης ως μέσου καταστολής σε καθεστώτα όπως το απαρτχάιντ. Εξαιρετικό παράδειγμα έμφυλης αδικίας αποτελεί το φαινόμενο Matilda, που αναφέρεται στη συστηματική υποτίμηση ή απόκρυψη της συμβολής γυναικών επιστημόνων προς όφελος των ανδρών συναδέλφων τους. Το φαινόμενο αυτό αποτελεί χαρακτηριστική έκφανση της έμφυλης αορατότητας και ανισότητας στον χώρο της επιστήμης και της γνώσης γενικότερα. Παράλληλα, εξετάζεται η ελληνική εκπαιδευτική πραγματικότητα και οι σύγχρονες πολιτικές ισότητας, εντός του ευρύτερου ευρωπαϊκού πλαισίου. Ο αναστοχασμός επί των πολιτικών πρακτικών και του ιδεολογικού πλαισίου που τις συνοδεύουν συμβάλλει στην κριτική κατανόηση των σύγχρονων προκλήσεων και δυνατοτήτων της εκπαιδευτικής πολιτικής. Σκοπός της εργασίας είναι η ενδελεχής διερεύνηση των κοινωνικών, πολιτισμικών και θεσμικών παραμέτρων που ενισχύουν ή αναπαράγουν τις ανισότητες, με στόχο να ενισχυθεί ο θεωρητικός και πρακτικός διάλογος για μια δικαιότερη και συμπεριληπτική εκπαιδευτική πολιτική και κοινωνία.el
heal.abstractThis thesis explores social, political, and gender inequalities during the 19th and 20th centuries, with a particular focus on the role of the educational system as both a mechanism of perpetuation and a tool for transforming these inequalities. Through historical analysis, theoretical grounding (notably via the work of Bourdieu and Derrida), and selected case studies, the study illustrates how education was shaped and utilized by states and institutions either to reinforce hierarchies or to promote social mobility and equity. The research highlights the deeply rooted structures of inequality embedded in class, gender, and race, and examines how education-particularly in Western societies-evolved from a tool of social control into a vehicle for progress and inclusion. Issues such as gender inequality in access to STEM fields, authoritarianism in educational policy, and the instrumentalization of schooling in regimes such as apartheid are analyzed. Particular attention is given to the Matilda Effect, a phenomenon describing the systemic undervaluing or erasure of women's scientific contributions in favor of male colleagues. This effect represents a telling example of gender bias and the invisibility of women in knowledge production. The Greek context and contemporary gender equality policies in education are also examined within the broader European framework. The purpose of the study is to identify the social, cultural, and institutional causes of inequalities and to contribute to both the theoretical and practical dialogue toward a fairer educational policy and society.en
heal.advisorNameΚαραούλας, Απόστολοςel
heal.committeeMemberNameΘάνος, Θεόδωροςel
heal.committeeMemberNameΖάραγκας, Χαρίλαοςel
heal.committeeMemberNameΚαραούλας, Απόστολοςel
heal.academicPublisherΠανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Σχολή Επιστημών Αγωγής. Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγώνel
heal.academicPublisherIDuoiel
heal.numberOfPages96 σ.el
heal.fullTextAvailabilitytrue-
heal.fullTextAvailabilitytrue-
Appears in Collections:Διατριβές Μεταπτυχιακής Έρευνας (Masters) - ΠΤΝ

Files in This Item:
File Description SizeFormat 
Μ.Ε._Μέρμηγκα, Π.(2025).pdf1.06 MBAdobe PDFView/Open


This item is licensed under a Creative Commons License Creative Commons