Please use this identifier to cite or link to this item:
https://olympias.lib.uoi.gr/jspui/handle/123456789/39123Full metadata record
| DC Field | Value | Language |
|---|---|---|
| dc.contributor.author | Ζηφκοπούλου, Ελένη | el |
| dc.contributor.author | Zifkopoulou, Eleni | en |
| dc.date.accessioned | 2025-07-01T07:09:19Z | - |
| dc.date.available | 2025-07-01T07:09:19Z | - |
| dc.identifier.uri | https://olympias.lib.uoi.gr/jspui/handle/123456789/39123 | - |
| dc.rights | Attribution-NonCommercial-NoDerivs 3.0 United States | * |
| dc.rights.uri | http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/us/ | * |
| dc.subject | Δηλητηρίαση από μονοξείδιο του άνθρακα | el |
| dc.subject | Φασματοφωτομετρικός προσδιορισμός | el |
| dc.subject | Νεογνά και ενήλικες | el |
| dc.subject | Carbon monoxide poisoning | en |
| dc.subject | Spectrophotometric determination | en |
| dc.subject | Newborns and adults | en |
| dc.title | Δηλητηρίαση από μονοξείδιο του άνθρακα - Προσδιορισμός ανθρακυλαιμοσφαιρίνης σε αίμα ενηλίκων και νεογνών με φασματοφωτομετρικές μεθόδους | el |
| dc.title | Carbon monoxide poisoning - Determination of carboxyhemoglobin in blood of adults and newborns by spectrophotometric methods | en |
| dc.type | masterThesis | en |
| heal.type | masterThesis | el |
| heal.type.en | Master thesis | en |
| heal.type.el | Μεταπτυχιακή εργασία | el |
| heal.dateAvailable | 2025-07-01T07:10:19Z | - |
| heal.language | el | el |
| heal.access | free | el |
| heal.recordProvider | Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Σχολή Επιστημών Υγείας | el |
| heal.publicationDate | 2025-06 | - |
| heal.abstract | Το μονοξείδιο του άνθρακα (CO) είναι ένα άχρωμο, άοσμο και άγευστο αέριο που παράγεται από την ατελή καύση υδρογονανθράκων. Χαρακτηρίζεται ως «σιωπηλός δολοφόνος» λόγω της δυσκολίας ανίχνευσής του. Όταν εισπνέεται, δεσμεύεται ισχυρά από την αιμοσφαιρίνη (Hb), σχηματίζοντας την ανθρακυλαιμοσφαιρίνη (COHb), η οποία μειώνει την ικανότητα του αίματος να μεταφέρει οξυγόνο, προκαλώντας ιστική υποξία και πιθανές νευρολογικές ή καρδιακές επιπλοκές. Ιστορικά, η τοξικότητα του CO ήταν γνωστή από την αρχαιότητα. Από τον Αριστοτέλη έως τον Claude Bernard τον 19ο αιώνα, η γνώση για τη δράση και τον μηχανισμό του CO εξελίχθηκε, ενώ τον 20ο αιώνα εστιάστηκε στη θεραπεία με υπερβαρικό οξυγόνο και στην κατανόηση της κυτταρικής του τοξικότητας. Η αιμοσφαιρίνη, πρωτεΐνη μεταφοράς οξυγόνου στο αίμα, εμφανίζεται σε διάφορες μορφές καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του ανθρώπου. Η HbA (α₂β₂) είναι η επικρατούσα μορφή στους ενήλικες. Κατά την εμβρυική και νεογνική ηλικία κυριαρχεί η HbF (α₂γ₂), η οποία παρουσιάζει σημαντικά αυξημένη συγγένεια με το οξυγόνο αλλά και με το CO, γεγονός που καθιστά τα νεογνά ιδιαίτερα ευάλωτα σε υποξία σε περίπτωση δηλητηρίασης. Η HbF υποχωρεί σταδιακά στους πρώτους μήνες ζωής, και αντικαθίσταται από HbA. Η μυοσφαιρίνη, που βρίσκεται στους μύες, επίσης δεσμεύει το CO και ενισχύει τις καρδιακές βλάβες. Ο κύριος μηχανισμός τοξικότητας του CO περιλαμβάνει την αντικατάσταση του O₂ από το CO στην αιμοσφαιρίνη και τη δυσλειτουργία μιτοχονδρίων λόγω αναστολής της κυτοχρωμικής οξειδάσης, οδηγώντας σε γαλακτική οξέωση και παραγωγή ελευθέρων ριζών. Επιδημιολογικά, η δηλητηρίαση από CO αποτελεί μία από τις πιο συχνές θανατηφόρες δηλητηριάσεις παγκοσμίως. Κύριες πηγές περιλαμβάνουν καυσαέρια, φωτιές, συσκευές θέρμανσης και καπνό από τσιγάρα. Τα συμπτώματα δηλητηρίασης ποικίλουν ανάλογα με τα επίπεδα COHb, και κυμαίνονται από πονοκέφαλο και ζάλη έως σπασμούς, κώμα και θάνατο. Ειδικά οι ευάλωτες ομάδες (βρέφη, ηλικιωμένοι, έγκυες, ασθενείς με καρδιοπάθειες ή αναιμία) παρουσιάζουν αυξημένο κίνδυνο. Η διάγνωση της δηλητηρίασης βασίζεται σε τρία θεμελιώδη στοιχεία: την παρουσία συμβατών συμπτωμάτων (π.χ. κεφαλαλγία, ίλιγγο, διαταραχές συνείδησης), την ύπαρξη ιστορικού έκθεσης σε CO, και την ανίχνευση αυξημένων επιπέδων COHb. Η μέτρηση των επιπέδων COHb γίνεται κυρίως μέσω φασματοφωτομετρικών μεθόδων, που βασίζονται στη διαφορετική απορρόφηση φωτός από τα παράγωγα της αιμοσφαιρίνης. Δύο κύριες μέθοδοι χρησιμοποιούνται: η παραδοσιακή μέθοδος δύο μηκών κύματος και η πιο σύγχρονη αυτοματοποιημένη μέθοδος πολλαπλών μηκών (με CO-οξύμετρα). Οι μέθοδοι αυτές έχουν υψηλή ακρίβεια, ωστόσο η παρουσία της εμβρυϊκής αιμοσφαιρίνης (HbF), ιδιαίτερα στα νεογνά, ενδέχεται να επηρεάσει την ακρίβεια των μετρήσεων, οδηγώντας σε ψευδώς αυξημένες τιμές COHb. Η θεραπευτική αντιμετώπιση επικεντρώνεται στην απομάκρυνση του ασθενούς από την πηγή του CO, στη χορήγηση υψηλών ροών οξυγόνου και, σε σοβαρές περιπτώσεις, στη χρήση υπερβαρικής οξυγονοθεραπείας. Η έγκαιρη διάγνωση και παρέμβαση είναι καθοριστικής σημασίας για την αποτροπή μακροχρόνιων νευρολογικών επιπλοκών και τη βελτίωση της πρόγνωσης. | el |
| heal.abstract | Carbon monoxide (CO) is a colorless, odorless, and tasteless gas produced by the incomplete combustion of hydrocarbons. It is often referred to as a "silent killer" due to the difficulty of detecting its presence. When inhaled, CO binds strongly to hemoglobin (Hb), forming carboxyhemoglobin (COHb), which significantly reduces the blood's oxygen-carrying capacity, leading to tissue hypoxia and potential neurological or cardiac complications. Historically, the toxicity of CO has been recognized since antiquity. From Aristotle to Claude Bernard in the 19th century, the understanding of CO’s action and toxic mechanisms evolved. During the 20th century, research focused on hyperbaric oxygen therapy and the cellular toxicity of CO. Hemoglobin, an oxygen-carrying protein in red blood cells, consists of various forms throughout human development. HbA (α₂β₂) is the predominant form in adults. During fetal and neonatal life, HbF (α₂γ₂) prevails, exhibiting significantly higher affinity for both oxygen and CO. This makes neonates particularly vulnerable to hypoxia in cases of CO poisoning. HbF is gradually replaced by HbA in the first few months after birth. Myoglobin, a protein found in muscle tissue, also binds CO, further contributing to cardiac damage. The main toxic mechanism of CO involves the displacement of O₂ from hemoglobin and mitochondrial dysfunction due to inhibition of cytochrome oxidase, leading to lactic acidosis and free radical production. Epidemiologically, CO poisoning is among the most common fatal poisonings worldwide. Major sources include vehicle exhaust, fires, heating systems, and tobacco smoke. Symptoms vary depending on COHb levels and may range from headache and dizziness to seizures, coma, or death. Vulnerable populations include infants, the elderly, pregnant women, and individuals with cardiac or hematological conditions. Diagnosis is based on three key elements: compatible symptoms (e.g., headache, dizziness, altered consciousness), a history of possible exposure to CO, and elevated COHb levels. Measurement is primarily performed using spectrophotometric methods, based on the differential light absorption of hemoglobin derivatives. Two main approaches are used: the traditional two- wavelength method and modern automated multi-wavelength techniques (CO-oximeters). In neonates, the presence of HbF may interfere with accuracy, leading to falsely elevated COHb readings. Treatment focuses on immediate removal from the source, administration of high-flow oxygen, and in severe cases, hyperbaric oxygen therapy. Timely diagnosis and intervention are crucial to prevent long-term neurological complications and improve clinical outcomes. | en |
| heal.advisorName | Μπούμπα, Βασιλική | el |
| heal.committeeMemberName | Μπούμπα, Βασιλική | el |
| heal.committeeMemberName | Ορφανίδης, Αμβρόσιος | el |
| heal.committeeMemberName | Φραγκούλη, Κλειώ – Ευαγγελία | el |
| heal.academicPublisher | Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Σχολή Επιστημών Υγείας. Τμήμα Ιατρικής | el |
| heal.academicPublisherID | uoi | el |
| heal.numberOfPages | 52 | el |
| heal.fullTextAvailability | true | - |
| Appears in Collections: | Διατριβές Μεταπτυχιακής Έρευνας (Masters) - ΙΑΤ | |
Files in This Item:
| File | Description | Size | Format | |
|---|---|---|---|---|
| Μ.Ε. Ζηφκοπούλου Ελένη (2025) .pdf | 3.34 MB | Adobe PDF | View/Open |
This item is licensed under a Creative Commons License
