Please use this identifier to cite or link to this item: https://olympias.lib.uoi.gr/jspui/handle/123456789/32514
Full metadata record
DC FieldValueLanguage
dc.contributor.authorΠλακούτση, Χρηστίναel
dc.date.accessioned2023-03-16T14:56:19Z-
dc.date.available2023-03-16T14:56:19Z-
dc.identifier.urihttps://olympias.lib.uoi.gr/jspui/handle/123456789/32514-
dc.identifier.urihttp://dx.doi.org/10.26268/heal.uoi.12325-
dc.rightsDefault License-
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess*
dc.subjectΘεόφραστοςel
dc.subjectΜεταφυσικήel
dc.subjectΑπορίεςel
dc.subjectΠροσωκρατικοίel
dc.subjectΠλάτωνel
dc.subjectΑριστοτέληςel
dc.subjectΑνασύνθεσηel
dc.subjectΠρώτες αρχέςel
dc.subjectΜαθηματικάel
dc.subjectΚίνησηel
dc.subjectΓνώσηel
dc.titleΤα Μετά τα Φυσικά του Θεοφράστου και η θεωρία του πρώτου όντοςel
dc.titleTheophrastus' Metaphysics and the theory of first beingen
dc.typedoctoralThesisen
dc.typeinfo:eu-repo/semantics/masterThesis*
heal.typedoctoralThesisel
heal.type.enDoctoral thesisen
heal.type.elΔιδακτορική διατριβήel
heal.classificationΦιλοσοφίαel
heal.dateAvailable2023-03-16T14:57:19Z-
heal.languageelel
heal.accessfreeel
heal.recordProviderΠανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Φιλοσοφική Σχολήel
heal.publicationDate2023-02-13-
heal.abstractΗ διατριβή μας πραγματεύεται το έργο του Θεοφράστου Τῶν Μετὰ τὰ Φυσικά και, πιο συγκεκριμένα, την έννοια του πρώτου όντος, της πρώτης αρχής. Το θεοφράστειο αυτό έργο προβλημάτισε τη σύγχρονη έρευνα κυρίως λόγω της απορητικής του μορφής. Πλήθος μεταφυσικών ζητημάτων παρουσιάζονται και εξετάζονται από τον φιλόσοφο με έναν αρκετά ιδιότυπο τρόπο∙ μέσω αποριών. Ο τρόπος με τον οποίο ο Θεόφραστος επιλέγει να πραγματευθεί τα εν λόγω ζητήματα οδήγησε ορισμένους σύγχρονους μελετητές να υποθέσουν ότι το έργο δεν είναι τίποτε περισσότερο από τις ίδιες τις απορίες που περιέχονται σε αυτό, ενώ άλλοι υπέθεσαν ότι είτε αποτελεί τμήμα ενός ευρύτερου έργου, είτε μια ημιτελή θεωρία, είτε ένα προπαρασκευαστικό στάδιο προς μια δομημένη φιλοσοφική πραγματεία. Σε κάθε περίπτωση το Τῶν Μετὰ τὰ Φυσικά φαίνεται ότι δεν είχε συμπεριληφθεί από τη σύγχρονη έρευνα μεταξύ των σπουδαίων έργων που γέννησε η αρχαία ελληνική φιλοσοφία.Κάποια βασικά ερωτήματα που εύλογα προκύπτουν κατά τη μελέτη του έργου είναι αν ο Θεόφραστος παραδίδει απαντήσεις στις απορίες που θέτει, το πως ο φιλόσοφος αξιοποιεί και εντάσσει στο έργο του θεωρίες προγενέστερων φιλοσόφων, αλλά και αν ακολουθεί τις θεωρίες του δασκάλου του ή εναντιώνεται σε αυτές. Το βασικό, όμως, φιλοσοφικό ζητούμενο είναι αν στο έργο εμπεριέχεται εν τέλει μια ολοκληρωμένη θεοφράστεια μεταφυσική θεωρία.Η διατριβή μας στοχεύει στο να δώσει απαντήσεις στα ερωτήματα αυτά, εξυπηρετώντας τοιουτοτρόπως και τους ερευνητικούς στόχους που τίθενται στην εισαγωγή της εργασίας. Επιδιώκεται να αποδειχθεί ότι ο φιλόσοφος παραδίδει απαντήσεις για τις απορίες που ίδιος θέτει, παρά το γεγονός ότι αυτές κάποιες φορές παραδίδονται με έναν τρόπο κρυπτικό ή υπαινικτικό και πρέπει να απομονωθούν και να εξαχθούν από το κείμενο. Πιο συγκεκριμένα, οι απαντήσεις αυτές αφορούν τη θέση των αρχών στον κόσμο, το αν τα μαθηματικά μπορούν να αποτελέσουν τις πρώτες αρχές, την κινητική κατάσταση της πρώτης αρχής, αλλά και τη νοητική της υπόσταση. Επιδιώκεται, επίσης, να καταδειχθεί ότι ο φιλόσοφος αξιοποιεί με έναν ιδιαίτερα γόνιμο και συνάμα «αυτόνομο» τρόπο τις θεωρίες προγενέστερων φιλοσόφων, μεταξύ αυτών και του Αριστοτέλη. Κάποια από τα στοιχεία των θεωριών αυτών επιδοκιμάζονται, αξιοποιούνται και ενισχύουν τις θεοφράστειες θέσεις, ενώ άλλα επικρίνονται, υποδεικνύοντας αντιστοίχως και τα στοιχεία που αποδέχεται ο φιλόσοφος ως ορθά. Επιπρόσθετα, επιχειρείται να αποδειχθεί ότι ο Θεόφραστος στο έργο του Τῶν Μετὰ τὰ Φυσικά παραδίδει, έστω και με συγκαλυμμένο τρόπο, τη δική του φιλοσοφική θεωρία για σημαίνοντα μεταφυσικά ζητήματα. Τέλος, στη διατριβή μας επιχειρείται η ανασύνθεση της θεοφράστειας θεωρίας στο σύνολό της, η οποία και θα παρουσιαστεί ως μια αυτούσια μεταφυσική πραγματεία, αλλά και η ανασυγκρότηση - ανασύνταξη του αρχαίου κειμένου, ώστε αυτό να αποτελέσει στέρεα βάση για μια εμπεριστατωμένη ερμηνευτική προσέγγιση, αλλά και να εξυπηρετήσει την αρχική επιδίωξή μας για την παρουσίαση της φιλοσοφίας του Θεοφράστου στην ολοκληρωμένη της μορφή. Κλείνοντας, θα λέγαμε ότι η παρούσα διατριβή επιχειρεί να πρωτοτυπήσει, καθώς σε αυτή προτείνεται και υποστηρίζεται για πρώτη φορά η ύπαρξη μιας αυτούσιας μεταφυσικής θεωρίας στο έργο του Θεοφράστου, γεγονός που ευελπιστούμε να αλλάξει την παγιωμένη άποψη της σύγχρονης έρευνας για τη σημασία του έργου Τῶν Μετὰ τὰ Φυσικά.el
heal.abstractThis work deals with Theophrastus’ work Metaphysics, («Τῶν Μετὰ τὰ Φυσικά», Greek) and more specifically with the notion of the first being, the first principle. The dominant form of skepticism in Theophrastus’ particular work has been of interest to contemporary research, as a great number of metaphysical issues are interestingly presented and analyzed through aporetic syllogisms.The method through which Theophrastus deals with the topics at hand, has lead contemporary research to assume that the work itself is either a mere representation of the questions it deliberates on, or a fragment of a greater work, an incomplete theory, or even a preface to a structured philosophical treatise. In any case, contemporary research evidently has excluded Metaphysics from the cannon of great works produced by ancient Greek philosophers.A meticulous study of the work reveals a number of questions which beg for answers on whether Theophrastus addresses the questions posed, on the philosopher’s actual technique to refer to and incorporate previous philosophical theories in his work, as well as on whether Theophrastus follows his teacher’s theories or goes against them. The quintessential philosophical issue, though, is whether Metaphysics comprises a complete Theophrastian metaphysical theory. This thesis attempts to address the aforementioned questions and in this way serve the research aims presented in the introduction. A verification of Thephrastus’ intention to address the questions he, himself, poses is attempted, despite the fact that Theophrastus’ answers are occasionally offered in a cryptic or suggested manner and beg for techniques, such as isolation and extraction of excerpts from the text to allow proper interpretation. More particularly, these questions deal with the notion of principles in the world, mathematics as a basic principle, with movement of the first entity, but also with the perceptual notion of the state of it. Furthermore, the philosopher’s utilization of past philosophical theories, including those of Aristotle, in an interestingly fruitful and “independent” way, is a topic discussed and verified. As seen, a part of the principles of these theories are approved, utilized (by the philosopher) and enhance Theophrastus’ positions, while others receive disapproval, suggesting in this way the elements the philosopher approves as valid. Another idea this thesis attempts to prove, is Theophrastus’ provision, although implicitly and cryptically, of his own theory for the important metaphysical issues in his work Metaphysics. Finally, the work attempts to synthesize and bring forth the Theophrastian theory in its entirety – which is already presented as a metaphysical treatise per se – but also reconstruct the ancient text, so that it serves as a solid foundation on which factual interpretation is possible. In conclusion, the present thesis attempts to offer unique findings as, inter allia, what is suggested and claimed for the first time, is the existence of an as-such metaphysical theory in the Theophrastian work - a fact anticipated to hopefully shed light on well-established theorizations on the work Metaphysics and pave the way for further research.en
heal.tableOfContentsΠΡΟΛΟΓΟΣ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ I Η έρευνα για την οντολογική κατάσταση των πρώτων αρχών 1. Η διατύπωση αποριών ως φιλοσοφική μέθοδος 2. Η οντολογική διαφορά νοητών – αισθητών 3. Η οντολογική σύνδεση νοητών – αισθητών 4. Η οντολογική ανωτερότητα των νοητών έναντι των αισθητών 5. Ανασύνθεση της θεοφράστειας θεωρίας για τη θέση αισθητών και νοητών στο κοσμικό δημιούργημα ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΙ Η πιθανότητα αναγωγής των πρώτων αρχών στα μαθηματικά 1. Φιλοσοφικές θεωρίες για την αναγωγή των πρώτων αρχών στα μαθηματικά. Η δυσχέρεια σύνδεσης μαθηματικών -αισθητών 2. Ο πυθαγόρειος Ἀριθμός και το Ἕν, η Ἀόριστη Δυάδα και οι Ἀριθμοί των Ακαδημαϊκών ως πρώτες αρχές 3. Η μαθηματική θεωρία του Πλάτωνα και οι Ιδέες ως πρώτες αρχές 4.Η αναγκαιότητα καθολικής εξήγησης του κόσμου μέσω των πρώτων αρχών 5. Συνολική θεώρηση του χωρίου 4a18- 6b25. Το θεοφράστειο έργο ως μαρτυρία για προγενέστερες μαθηματικές -μεταφυσικές θεωρίες 6. Ανασύνθεση της θεοφράστειας θεωρίας για τα μαθηματικά 7. Ανασυγκρότηση του θεοφράστειου χωρίου για τα μαθηματικά 8. Το ζήτημα της πρόσληψης των αριστοτελικών απόψεων για τα μαθηματικά από τον Θεόφραστο ΚΕΦΑΛΑΙΟ III Κίνηση και πρώτες αρχές. Η πρώτη αρχή ως κινητική αρχή 1. Ο αριθμός των πρώτων αρχών 2. Η προτεινόμενη μέθοδος προσέγγισης της πρώτης αρχής 3. Η έννοια της κίνησης της πρώτης αρχή 4. Η έννοια της επιθυμίας σε σχέση με την πρώτη αρχή 5. Η αποδόμηση της αριστοτελικής θεωρίας για το Κινοῦν - Ἀκίνητον 6. Η κίνηση των γήινων όντων από την πρώτη αρχή 7. Η αυστηρή τελεολογία και το τυχαίο. Οἷον κατὰ συμβεβηκὸς 8. Ανασύνθεση της θεοφράστειας θεωρίας για την πρώτη αρχή και την κίνηση των όντων 9. Ανασυγκρότηση του θεοφράστειου χωρίου για την κίνηση 10. Το ζήτημα της πρόσληψης των αριστοτελικών απόψεων για την κίνηση από τον Θεόφραστο ΚΕΦΑΛΑΙΟ IV Η αναζήτηση και η κατάκτηση της γνώσης. Από τα κατώτερα αισθητά έως την πρώτη αρχή 1. Η πολλαπλότητα της ύπαρξης και η πολλαπλότητα της γνώσης 2. Η έννοια της ουσίας και ο ρόλος της στη γνώση των όντων 3. Οι μέθοδοι γνώσης των όντων 4. Εγγενείς δυσχέρειες στην προσπάθεια γνώσης των όντων 5. Ανασύνθεση της θεοφράστειας θεωρίας για τη γνώση 6. Ανασυγκρότηση του θεοφράστειου χωρίου για τη γνώση 7. Το ζήτημα της πρόσληψης των αριστοτελικών απόψεων για τη γνώση από τον Θεόφραστο ΚΕΦΑΛΑΙΟ V Συμπεράσματα ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ABSTRACTel
heal.advisorNameΛιάτση, Μαρίαel
heal.committeeMemberNameΠερυσινάκης, Ιωάννηςel
heal.committeeMemberNameΔημητρακόπουλος, Ιωάννηςel
heal.committeeMemberNameΖωγράφου, Αθανασίαel
heal.committeeMemberNameΑλεξάκης, Αλέξανδροςel
heal.committeeMemberNameΡάντης, Κωνσταντίνοςel
heal.committeeMemberNameΡάγκος, Σπυρίδωνel
heal.academicPublisherΠανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Φιλοσοφική Σχολή. Τμήμα Φιλολογίαςel
heal.academicPublisherIDuoiel
heal.numberOfPages324 σ.el
heal.fullTextAvailabilitytrue-
Appears in Collections:Διδακτορικές Διατριβές - ΦΛΛ

Files in This Item:
File Description SizeFormat 
Δ.Δ_Πλακούτση_Χρηστίνα_(2023).pdfΔΙδακτορική Διατριβή2.51 MBAdobe PDFView/Open


Items in DSpace are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.