Please use this identifier to cite or link to this item: https://olympias.lib.uoi.gr/jspui/handle/123456789/31672
Full metadata record
DC FieldValueLanguage
dc.contributor.authorΒασιλάκης, Γεώργιοςel
dc.date.accessioned2022-03-17T09:26:52Z-
dc.date.available2022-03-17T09:26:52Z-
dc.identifier.urihttps://olympias.lib.uoi.gr/jspui/handle/123456789/31672-
dc.identifier.urihttp://dx.doi.org/10.26268/heal.uoi.11488-
dc.rightsAttribution-NonCommercial-NoDerivs 3.0 United States*
dc.rights.urihttp://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/us/*
dc.subjectΑνθρώπινη γνώσηel
dc.subjectFoucault Michelel
dc.titleΤο πιθανό και το ενδεχομενικόel
dc.titlePossibility and contingencyen
heal.typemasterThesis-
heal.type.enMaster thesisen
heal.type.elΜεταπτυχιακή εργασίαel
heal.secondaryTitleη κατάσταση του γιγνώσκοντος υποκειμένου στη φουκωική σκέψηel
heal.secondaryTitlethe condition of the subject of knowledge in the thought of Michel Foucaulten
heal.classificationΑνθρώπινη γνώση-
heal.dateAvailable2022-03-17T09:27:52Z-
heal.languageel-
heal.accessfree-
heal.recordProviderΠανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Φιλοσοφική Σχολή. Τμήμα Φιλοσοφίαςel
heal.publicationDate2021-
heal.bibliographicCitationΒιβλιογραφία: σ. 145-165el
heal.abstractΣτην εργασία μου προσπαθώ να δείξω πώς ο Foucault ξεδιπλώνει την κριτική του θεωρία, σε ό,τι αφορά το αντικείμενο της ανθρώπινης γνώσης. Πώς δηλαδή αντιλαμβάνεται το γνωστό ζήτημα του να είσαι το αντικείμενο -ως ανθρώπινο ον- αυτού το οποίο μελετάς και στο οποίο αναφέρεσαι, την ίδια στιγμή που είσαι και το υποκείμενο που αποφαίνεται γι΄ αυτό το αντικείμενο. Θα υποστηρίξω, ότι καθώς ο Foucault ασκεί κριτική στους μηχανισμούς μέσω των οποίων παράγεται και διαχέεται η ανθρώπινη γνώση, μας καλεί να υπερβούμε το αυστηρά καθορισμένο μοντέλο, μέσω του οποίου η οριοθέτηση ενός οποιουδήποτε κλάδου γνώσης, προϋποθέτει μια ήδη αποδεκτή ορολογία, μια ήδη συμφωνημένη τυπολογία, ένα ορισμένο σύνολο υποκειμένων που υιοθετούν και αποδέχονται αυτή την ορολογία και αυτή την τυπολογία, ένα έδαφος επάνω στο οποίο κάθε κλάδος γνώσης του ανθρώπου θεωρείται έγκυρος και εξουσιοδοτείται να παράγει ή να επικυρώνει οτιδήποτε μπορεί να θεωρείται αληθινό. Τα όρια του επιστημονικού λόγου εδράζονται στα όρια της ανθρώπινης γνώσης. Με πιο απλά λόγια, τα όρια της ανθρώπινης γνώσης, σε κάθε περίπτωση, καθορίζονται εντός του λόγου, εντός και δια των τρόπων αναφοράς, των επιστημών του ανθρώπου. Οι ανθρωπιστικές επιστήμες δεν κληρονόμησαν έναν κλάδο γνώσης ήδη οριοθετημένο. Δεν είχαν στη διάθεση τους επιστημονικά εργαλεία ή θετικιστικές μεθόδους προσέγγισης. Ο λόγος εμφάνισης τους ήταν η συγκρότηση του ανθρώπου με τη μορφή που θεωρούμε ότι γνωρίζουμε ή ότι θα πρέπει να γνωρίζουμε. Θέτοντάς τον δηλαδή ως αντικείμενο της γνώσης με επιστημονικούς όρους. Για να θεωρείται κάτι αληθινό πρέπει να αναλυθεί, πρέπει να αναχθεί, αλλά επίσης πρέπει να συσχετιστεί με τις ήδη υπάρχουσες γνώσεις, θεωρίες και μεθόδους. Πρέπει δηλαδή να τεμαχιστεί, να αριθμηθεί, να επιστημονικοποιηθεί, να γίνει μία κατάταξη της γνώσης σύμφωνα με κάποιους κανόνες εγκυρότητας. Αυτοί οι κανόνες είναι που θα αξιολογήσουν όχι μόνο τι είναι αλήθεια αλλά και πότε, από ποιους, και με τι τρόπο πρέπει να εκφέρεται η αλήθεια. Αυτό ακριβώς είναι που ο Foucault θέτει υπό αμφισβήτηση. Η ενότητα ενός επιστημονικού αντικειμένου δεν καθορίζεται από το συγκεκριμένο και ιδιάζοντα χαρακτήρα του αντικειμένου αυτού ή, ακόμα περισσότερο, από τη διάρκεια αυτού του επιστημονικού αντικειμένου, την αντοχή της ενότητάς του στον χρόνο, αλλά από τον τόπο, το έδαφος όπου αυτό το αντικείμενο εμφανίστηκε, μετατοπίστηκε, μετασχηματίστηκε ή εφαρμόστηκε. Κατά τη γνώμη μου, η αρχαιολογία του Foucault περιγράφει τις ιστορικές συνθήκες των γνώσεων (ενδεχομενικότητα-μέθοδος) που μας έκαναν αυτό που είμαστε ή νομίζουμε ότι είμαστε, η δε γενεαλογία ερευνά το πώς αλλιώς (πιθανότητα-σχεδιασμός) μπορούμε να είμαστε, ή πώς αλλιώς θα ήμασταν, εάν είχε ακολουθηθεί ένα άλλο μονοπάτι. Η κριτική του Foucault λοιπόν δεν εξακοντίζεται στο ίδιο το στοιχείο γνώσης που θα ονομάζαμε ψευδοεπιστήμη, δηλαδή την επιστήμη με την φουκωική σημασία, αλλά στις λειτουργίες που το καθιστούν ενιαίο, στην “ενότητα των λόγων” που το καθιστούν συμπαγές αντικείμενο χωρίς να λαμβάνουν υπόψιν ούτε τους χωρικούς όρους της εμφάνισης του ούτε τους χρονικούς όρους των μεταλλαγών του. Πυξίδα μας σε αυτή την προσπάθεια ήταν τα κείμενα όπως αυτά φαίνονται στη σχετική βιβλιογραφία, και το πάθος μας να γράψουμε για εκείνο που δεν έχουμε ακόμα σκεφτεί. Σε αυτό το σημείο θεωρώ σημαντικό να επισημάνω πως σε πολλά σημεία του κειμένου διακινδύνευσα να ερμηνεύσω από το πρωτότυπο όρους και σημασίες με το δικό μου φτωχικό κριτήριο. Στην προσπάθειά μου να μετατρέψω την αληθινή μου άγνοια σε επίπλαστη μέθοδο πρώτα σημείωσα τα δικά μου συμπεράσματα και μετά ανέτρεξα στη δευτερεύουσα βιβλιογραφία. Σε κάποια σημεία αυτό το κριτήριο θεωρώ ότι επιβεβαιώνεται από συγγραφείς που έχουν γράψει για τον Foucault ή αντίθετα υπήρξαν οι επιρροές του. Σε κάποια άλλα σημεία η αναμέτρηση ήταν δυσανάλογη με τις γνώσεις μου στη φιλοσοφία, με αποτέλεσμα η ερμηνεία μου να φτάνει στα όρια της παρερμηνείας. Από μια άλλη σκοπιά κάθε ερμηνεία μπορεί να θεωρηθεί παρερμηνεία. Αν το αποτέλεσμα παραμείνει ανοιχτό στην κριτική, ίσως σταθώ τυχερός.el
heal.abstractIn my essay I try to show how Foucault unfolds his critical theory, in terms of the object of human knowledge. That is, how does he perceive the well-known issue of being the object -as a human being- of what you study and to which you refer, at the same time that you are also the subject who evaluates critically about this object. I will claim that as Foucault criticizes the mechanisms by which human knowledge is produced and disseminated, he calls on us to go beyond the strictly defined model, through which the delimitation of any branch of knowledge presupposes an already accepted terminology, an already agreed typology, a certain set of subjects who adopt and accept this terminology and this typology, a ground on which every branch of human knowledge is considered valid and authorized to produce or validate anything that may be considered true (οτιδήποτε μπορεί να θεωρείται αληθινό). The limits of scientific reason (επιστημονικού λόγου) are based on the limits of human knowledge. In simpler words, the limits of human knowledge, in each case, are determined within the speech, within and through the means of reference, of the human sciences. The human sciences (ανθρωπιστικές επιστήμες) have not inherited a field of knowledge already delimited. They did not have at their disposal scientific tools or positivist methods. The reason for their appearance was the formation of man in the form that we think we know or should know. That is, by placing it as an object of knowledge in scientific terms. To be considered true, it must be analyzed, it must be reduced, but it must also be related to existing knowledge, theories and methods. In other words, it must be fragmented, numbered, scientificized, a classification of knowledge made according to some rules of validity. It is these rules that will evaluate not only what is true but also when, by whom, and how the truth should be told. This is exactly what Foucault is questioning. The unity of a scientific object is not determined by the specific and special character of that object or, even more, by the duration of this scientific object, the durability of its unity over time, but by the place, the soil where this object appeared, moved, transformed or applied. In my opinion, Foucault's archeology describes the historical conditions of knowledge (contingency-method) that made us what we are or think we are, and genealogy explores how else (possibility-design) we can be, or how otherwise we would be, if another path had been followed. Foucault's critique, then, does not focus on the very element of knowledge that we would call pseudoscience, that is, science with Foucaultian significance, but on the functions that make it undisturbed, on the "unity of reason" that makes it a solid object without taking into account either spatial conditions of its appearance nor the time conditions of its mutations.en
heal.advisorNameΜαρκουλάτος, Ιορδάνηςel
heal.committeeMemberNameΜαρκουλάτος, Ιορδάνηςel
heal.committeeMemberNameΠρελορέντζος, Ιωάννηςel
heal.committeeMemberNameΡάντης, Κωνσταντίνοςel
heal.academicPublisherΠανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Φιλοσοφική Σχολή. Τμήμα Φιλοσοφίαςel
heal.academicPublisherIDuoi-
heal.numberOfPages165 σ.-
heal.fullTextAvailabilitytrue-
Appears in Collections:Διατριβές Μεταπτυχιακής Έρευνας (Masters) - ΦΛΣ

Files in This Item:
File Description SizeFormat 
Μ.Ε. ΒΑΣΙΛΑΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ 2021.pdf1.41 MBAdobe PDFView/Open


This item is licensed under a Creative Commons License Creative Commons