Please use this identifier to cite or link to this item:
https://olympias.lib.uoi.gr/jspui/handle/123456789/33258Full metadata record
| DC Field | Value | Language |
|---|---|---|
| dc.contributor.author | Τσολάκη, Μαγδαληνή | el |
| dc.contributor.author | Tsolaki, Magdalini | en |
| dc.date.accessioned | 2023-10-31T08:35:44Z | - |
| dc.date.available | 2023-10-31T08:35:44Z | - |
| dc.identifier.uri | https://olympias.lib.uoi.gr/jspui/handle/123456789/33258 | - |
| dc.identifier.uri | http://dx.doi.org/10.26268/heal.uoi.13013 | - |
| dc.rights | Attribution-NonCommercial-NoDerivs 3.0 United States | * |
| dc.rights.uri | http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/us/ | * |
| dc.subject | ο θάνατος στην αρχαία ελληνική γραμματεία | el |
| dc.subject | ο θάνατος στην αρχαία ελληνική φιλοσοφία | el |
| dc.subject | ο θάνατος στην ορθόδοξη χριστιανική πίστη | el |
| dc.subject | φόβος θανάτου | el |
| dc.subject | μνήμη θανάτου | el |
| dc.subject | πνευματική αφύπνιση | el |
| dc.subject | πνευματικός σωφρονισμός | el |
| dc.subject | πνευματικός θάνατος | el |
| dc.subject | μαρτύριο χριστιανών μαρτύρων | el |
| dc.subject | ανάσταση νεκρών | el |
| dc.subject | αναστάσιμη χαρά | el |
| dc.subject | διλήμματα τέλους της ζωής | el |
| dc.title | O θάνατος στην αρχαία ελληνική φιλοσοφία και στην Ορθόδοξη Πίστη: | el |
| dc.title | Death in ancient greek philosophy and in Orthodox Christian Faith: | en |
| dc.type | conferenceItem | - |
| heal.type | conferenceItem | - |
| heal.type.en | Conference presentation | en |
| heal.type.el | Δημοσίευση σε συνέδριο | el |
| heal.secondaryTitle | ομοιότητες και διαφορές | el |
| heal.secondaryTitle | similarities and differences | en |
| heal.dateAvailable | 2023-10-31T08:36:44Z | - |
| heal.language | el | - |
| heal.access | free | - |
| heal.recordProvider | Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων | el |
| heal.publicationDate | 2017-04-30 | - |
| heal.bibliographicCitation | Τσολάκη M. «O θάνατος στην αρχαία Ελληνική Φιλοσοφία και στην Ορθόδοξη Πίστη: Ομοιότητες και Διαφορές». Στο: «Πότε Πρέπει να Πεθαίνομε; (ΠΠΠ). Πρακτικά 1ου Διεπιστημονικού Συμποσίου, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, 28-30 Απριλίου 2017. ISBN 978-960-233-288-7». Εκδόσεις Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, αποθετήριο Ολυμπιάς. Δεκέμβριος 2023. Άρθρο Κ15: σς 8. https://olympias.lib.uoi.gr/jspui/handle/123456789/33258 & http://dx.doi.org/10.26268/heal.uoi.13013 | el |
| heal.abstract | Παρουσιάζονται παράλληλα οι απόψεις για τον θάνατο των αρχαίων Ελλήνων φιλοσόφων (ΕΦ) και των πατέρων της Ορθόδοξης πίστης (ΟΠ), ώστε να αναδειχθούν ομοιότητες και διαφορές. Ορισμός του θανάτου ΕΦ: Ο θάνατος δεν είναι τίποτε άλλο, παρά ο διαχωρισμός δύο πραγμάτων, του ενός από το άλλο, της ψυχής από το σώμα. Όταν επέρχεται ο θάνατος στον άνθρωπο, το μεν θνητό μέρος αυτού, καθώς φαίνεται, πεθαίνει, το δε αθάνατο, η ψυχή, σηκώνεται και φεύγει σώο και άφθαρτο (Πλάτων, Φαίδων 10Ε). Ο θάνατος, όχι μόνο δεν είναι κακό (επιζήμιο) για τους ανθρώπους, αλλά αντίθετα είναι ωφέλιμο πράγμα (Αρχαιολογική Εφημερίς 1883, σελ. 81, επιτάφιο επίγραμμα Ιεροφάντη). Ό,τι πεθαίνει δεν χάνεται (Μάρκος Αυρήλιος, Τα εις Εαυτόν, Η,ιη). Τίποτα δε διαφέρει ο θάνατος απ’ τη ζωή (Διογ. Λαερτ. Βίοι Φιλοσ.: Θαλής Ι, 35). Ο ύπνος και ο θάνατος δίδυμα αδέλφια (Όμηρος, Ιλιάς, Π,672). ΟΠ: «Τι το περί ημάς τούτο γέγονε μυστήριον; Πώς παρεδόθημεν τη φθορά και συνεζεύχθημεν τω θανάτω;» (Υμνωδός). «Όντως φοβερότατον το του θανάτου μυστήριον». Για τον Ιερό Χρυσόστομο ο θάνατος είναι «της του Θεού σοφίας μέγιστον μυστήριον». Για τους Τρεις Ιεράρχες, οι οποίοι εκφράζουν τη διδασκαλία της Εκκλησίας μας, ο θάνατος χωρίζεται σε πνευματικό (χωρισμός του ανθρώπου ως ψυχοσωματικής ενότητας από το Θεό), σωματικό (χωρισμός της ψυχής από το σώμα) και αιώνιο (ατελεύτητη μακράν του Θεού και της ενδόξου βασιλείας του ύπαρξη, θάνατος αθάνατος). Πότε θα έλθει ΕΦ: Ο θάνατος τότε θα έλθει, όποτε οι Μοίρες ορίσουν (Ανθολ. Στοβαίου ΝΑ,19: Καλλίνος). Όταν έλθει ο καιρός (Ανθολ. Στοβ. ΡΙΗ, 12: Σοφοκλής). ΟΠ: Δεν ενδιαφέρει τους χριστιανούς αυτή η ερώτηση. Η μνήμη θανάτου κατά τους Τρεις Ιεράρχες είναι θετική ενέργεια, που οδηγεί τον άνθρωπο σε εγρήγορση και σωφρονισμό. Έχει μεγάλη αφυπνιστική δύναμη και αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για μια γνήσια πνευματική ζωή. Δείχνει το μάταιο των περισσοτέρων εγκοσμίων επιδιώξεων του ανθρώπου. Βοηθάει αποφασιστικά στον αγώνα κατά του πειρασμού και της αμαρτίας. Αξιολογεί τα πράγματα του παρόντος και τα αξιοποιεί ιεραρχικά με κριτήρια αιωνιότητας. Ο φόβος τού θανάτου ΕΦ: Όποιος απ’ τους ανθρώπους φοβάται πολύ το θάνατο, γεννήθηκε μωρός. Όταν έλθει ο καιρός, ακόμα και στ’ ανάκτορα του Δία αν καταφύγεις, είναι αδύνατο να τον αποφύγεις (Ανθολ. Στοβ. ΡΙΗ, 12: Σοφοκλής). Το θάνατο κανένας δε πρέπει να φοβάται. Την αδικία όμως πρέπει να φοβάται. Γιατί, αν η ψυχή φτάσει στον Άδη με το βάρος των χειροτέρων αδικημάτων, θα είναι γι’ αυτήν η μεγαλύτερη απ’ όλες τις συμφορές (Πλάτων, Γοργίας 522Ε). Τους ανθρώπους ταράζουν όχι οι καταστάσεις που περνούν, αλλά οι ιδέες που έχουν γι’ αυτές. Ο θάνατος δεν είναι κάτι φοβερό, γιατί τότε θα ήταν και για το Σωκράτη. Το θάνατο τον κάνει φοβερό η ιδέα ότι είναι φοβερός. (Επίκτητος, Εγχειρίδιο, V). ΟΠ: Οι μάρτυρες βιώνουν την εσχατολογία μέσα στην ιστορία. Ελευθερώνονται από το θάνατο και μετέχουν στη νίκη της Αναστάσεως. Το μαρτύριό τους είναι κατά τον Ιερό Χρυσόστομο «συμμόρφωσις τω θανάτω του Χριστού». Η αφοβία των μαρτύρων μπροστά στο θάνατο είναι αποτέλεσμα της θερμής πίστεως στην Ανάσταση του Χριστού. Η αντιμετώπιση τού θανάτου ΕΦ: Πρέπει ν’ ακολουθήσουμε την άποψη του Αναξαγόρα, ο οποίος αναφώνησε, όταν πέθανε το παιδί του: "Ήξερα ότι γέννησα θνητό" (Πλούταρχος, Ηθικά, 474D). Πένθησε με μέτρο τους γνωστούς σου. Γιατί δεν έχουν πεθάνει, αλλά τον ίδιο δρόμο που όλοι αναγκαστικά θα περάσουμε, αυτοί τον πήραν πρώτοι. (Ανθολ. Στοβ. ΡΚΔ, 27: Αντιφάνης) ΟΠ: Η πληρότητα της αναστάσιμης χαράς για την κατάργηση του θανάτου είναι ζωντανή στη ζωή της Εκκλησίας. Αυτή επιτυγχάνει την ηθική μεταβολή των Αποστόλων, οι οποίοι γίνονται κήρυκες της Αναστάσεως. Αυτή κάνει τους μάρτυρες να απομυθοποιούν τον θάνατο και να επιθυμούν «το αναλύσαι και συν Χριστώ είναι». «Ο χριστιανός δονείται από πίστη στη ζωή, από τη βεβαιότητα ότι η ζωή είναι πιο δυνατή από τον θάνατο, ότι το τέρμα της υπάρξεως του ανθρώπου δεν είναι το σβήσιμο αλλά η ανάσταση, και ότι η ανθρώπινη ζωή κλείνει μέσα της αιωνιότητα και απεραντοσύνη.» | el |
| heal.abstract | The views on death of the ancient Greek philosophers (GP) and the fathers of the Orthodox Christian faith (OF) are presented in parallel, to highlight similarities and differences. Definition of death GP: Death is nothing but the separation of two things, one from the other, that is, the soul from the body; when death comes to man, the mortal part of him, as it appears, dies, and the immortal, the soul, rises and leaves safe and indestructible (Plato, Phaedo, 10E). Death not only is not bad (harmful) for people, but on the contrary, it is a beneficial thing (Archaeology Journal 1883, p.81, epitaph epigram Hierophant). What dies is not lost (Marcus Aurelius, Meditations H.18). Death is nothing different from life (Diogenes Laertius. Lives and Opinions of Eminent Philosophers: Thales I, 35). Sleep and death are twin brothers (Homer, Iliad, P672). OF: “What is this mystery about us? How did we surrender to corruption and associate ourselves with death?” (Burial Service). For Saint Chrysostom, “Indeed, death is the most awesome mystery”, “Τhe greatest mystery of God’s wisdom”. According to the Three Hierarchs, who express the teaching of Orthodox Church, death is divided into spiritual (separation of the human as a psycho-physical unity from God; before death), physical (separation of the soul from the body; when dying) and eternal (infinite existence far from God and his glorious kingdom, immortal death; after death). When will death come? GP: Death will then come, whenever the Fates decide. (Stob. Anthology: Kallinos). When the time comes (Stob. Anth.: Sophocles). OF: Christians are not interested in this question. The memory of death, according to the Three Hierarchs, is a positive energy, which leads human to alertness and reformation. It has great awakening power and is a necessary condition for a genuine spiritual life. It shows the futility of most of man's worldly pursuits. It helps decisively in the fight against temptation and sin. Humans evaluate the things of the present and uses them hierarchically with criteria of eternity. Fear of death GP: Anyone who is very afraid of death was born a foolish. When the time comes, even if you take refuge in the palace of Zeus [God], it is impossible to avoid it (Stob. Anth.: Sophocles). No one should fear death, but everybody must fear injustice, because if the soul reaches Hades with the weight of the worst crimes, it will be the greatest of all calamities for it (Plato, Gorgias 522E). People are disturbed not by the situations they pass through, but by the ideas they have about them; death is not something terrible, because then it would also be for Socrates; death is made terrible by the idea that it is terrible. (Epictetus, Manual, V). OF: The witnesses experience eschatology within history. They are freed from death and participate in the victory of the Resurrection. According to Saint Chrysostom, their martyrdom is a “conformity to the death of Christ”. The fearlessness of the martyrs in the face of death is the result of their fervent faith in the Resurrection of Christ. Confrontation of death GP: We must follow the view of Anaxagoras, according to which he exclaimed, when his child died: “I knew that I gave birth to a mortal” (Plutarch, Ethics, 474 D). Mourn your acquaintances in moderation. Because they have not died, but the same road that we will all inevitably pass, they took it first. (Stob. Anth.: Antiphanes) OF: The fullness of resurrection joy for the abolition of death is alive in the life of the Church. This achieves the moral change of the Apostles, who become heralds of the Resurrection. This makes the martyrs demystify death and wish "to depart and be with Christ" (Apostle Paul, Phil 1.23), to leave this world and be with Christ. "The Christian vibrates from faith in life; from the certainty that life is stronger than death; that the end of human existence it is not the erasure, but the resurrection; and that human life closes within itself eternity and vastness". | en |
| heal.fullTextAvailability | false | - |
| heal.conferenceName | 1o Διεπιστημονικό Συμπόσιο "Πότε Πρέπει να Πεθαίνομε;" | el |
| heal.conferenceItemType | full paper | - |
| Appears in Collections: | 3η Ημέρα (1ο ΠΠΠ - 30/4/2017) | |
Files in This Item:
| File | Description | Size | Format | |
|---|---|---|---|---|
| ORISTIKO-3K15-TSOLAKI-Filosofia-Pisti-PRAKTIKA-23mai2023-be.pdf | 484.35 kB | Adobe PDF | View/Open |
This item is licensed under a Creative Commons License
